Trẻ tự kỷ có đi học được không?

5/5 - (1 vote)

TRẺ TỰ KỶ CÓ THỂ ĐẾN TRƯỜNG TIỂU HỌC

Mùa tuyển sinh đã chính thức bắt đầu. Trẻ 6 tuổi vào học lớp 1 là điều bình thường với đa số trẻ, nhưng vẫn còn số ít trẻ 6 tuổi đời có nên vào học lớp 1 học hay không lại là nỗi lo mất ăn, mất ngủ của những người làm cha, làm mẹ trẻ tự kỉ, nó là vấn đề của cả gia đình, cả cộng đồng

Giáo dục hòa nhập đối với người khuyết tật là phương thức giáo dục chung người khuyết tật với người không khuyết tật trong cơ sở giáo dục. Việc tạo môi trường giáo dục thân thiện có vai trò rất quan trong trong quá trình phát triển toàn diện cho mỗi người, đặc biệt là đối với người khuyết tật. Khi có môi trường giáo dục tốt sẽ giúp phát triển nhân cách cho mỗi người đồng thời giúp trẻ phát triển các tố chất, các năng lực tinh thần và thể chất. Mục tiêu của giáo dục hòa nhập là người khuyết tật được phát triển khả năng của bản thân, được hòa nhập và tăng cơ hội đóng góp cho cộng đồng. Từ đó đảm bảo quyền học tập bình đẳng, chất lượng và phù hợp với đặc điểm, khả năng của người khuyết tật.

Tuy nhiên, Theo PGS.TS Nguyễn Đức Minh – Phó Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam – Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết: “Hiện nay, giáo dục hòa nhập (GDHN) trong trường công lập ở Hà Nội còn nhiều hạn chế về các mặt: thực hiện văn bản chính sách của nhà nước, thiếu nguồn lực tài chính, thiếu phương tiện, thiết bị và học liệu dạy học.

Trong khi đó, 70% trẻ tự kỉ kèm chậm phát triển trí tuệ, vì vậy khi trẻ 6 tuổi đời, nhưng các kĩ năng phát triển lại chưa đạt 6 tuổi, thậm chí có trẻ chỉ bằng bé 2-3 tuổi, thì việc có nên cho con đi học đúng tuổi hay chậm một năm cho vững vàng? Có ngôi trường nào chấp nhận cho con vào học hay không??? Có cần cô giáo đi kèm con không? Đó là những câu hỏi không dễ tìm lời giải đáp.

“Trường tiểu học là một môi trường mới lạ đối với trẻ tự kỷ vốn quen ở môi trường nhỏ hẹp luôn có sự quan tâm, kèm cặp đặc biệt vì trẻ có những thói quen sinh hoạt riêng. Đến trường tiểu học, trẻ thường gặp khó khăn do lớp học đông, giáo viên phải quán xuyến cả lớp, không thể tập trung giúp đỡ mình trẻ được. Bị thay đổi môi trường, thay đổi nề nếp và những thói quen đã định hình, trẻ không tự hòa nhập được, bị bạn bè trêu chọc hoặc xa lánh, trẻ bị cô lập dẫn đến không tự tin, có thể càng khép kín hơn”.

Theo TS Lê Văn Tạc, nguyên giám đốc trung tâm Nghiên cứu Giáo dục đặc biệt (Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam) khẳng định “đối với trẻ tự kỷ, giáo dục tách biệt không tốt như giáo dục hòa nhập. Tuy không thể quá kỳ vọng vào sự tiến bộ của trẻ khi đi học hòa nhập”.

Thực tế cho thấy khi trẻ có chỉ số phát triển nhất định và môi trường giáo dục hòa nhập tốt sẽ giúp trẻ hòa nhập thành công, ngược lại khi con có chỉ số phát triển thấp quá lệch so với bạn bè cùng trang lứa và môi trường hòa nhập bạn bè thầy cô không hiểu, không chia sẻ thì rất có thể làm trẻ thêm lo lắng, sợ hãi và thu mình vậy là lời bất cập hại.

Cha mẹ hãy thông thái, để con tim và lí chí cùng đưa ra giải pháp tốt nhất cho con trong mọi giai đoạn phát triển. Không phải vì xấu hổ mà nhất thiết con 6 tuổi phải vào ngồi lớp 1, con vui hay buồn, học theo được bạn bè hay mỗi lần đến lớp là chân tay run rẩy, toát cả mồi hôi thì thật là tội nghiệp.

Có nên cho trẻ tự kỷ đi học theo đúng độ tuổi?

– Cha mẹ nào cũng muốn con phát triển khỏe mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần. Tuy nhiên, nếu chẳng may con bị tự kỷ thì cha mẹ chính là người sát cánh, cùng con vượt qua khó khăn để hòa nhập với cuộc sống.

Dù đã đăng ký cho con vào học lớp 1 nhưng thời điểm này chị Nguyễn Phương Hà (quận Cầu Giấy, Hà Nội) vẫn đang rối bời vì không biết cậu con trai mắc chứng tự kỷ của mình có theo học được như các bạn không.

Chị Hà cho biết, chị hoàn toàn tự tin về nhận thức của con nhưng lại vô cùng lo lắng vì hành vi sinh hoạt hằng ngày của con chưa ổn định. Ở trong lớp, con sẽ không thể ngồi yên như các bạn mà sẽ chạy lăng xăng, không tập trung, trêu ghẹo, đánh, thậm chí cắn các bạn. Thế nên, chị băn khoăn giữa các phương án: Cho con học chậm lại 1 năm, chuyển con đến trung tâm chuyên biệt hay cứ ‘liều’ cho con học trường công để con hòa nhập với các bạn.

Cô Nguyễn Thị Phương – giáo viên có kinh nghiệm gần 10 năm dạy học cho trẻ tự kỷ cho biết, việc chăm sóc đúng cách đối với trẻ tự kỷ không phải là điều dễ dàng, vì thế các bậc phụ huynh hãy cố gắng kiên nhẫn trong việc giao tiếp với các con hàng ngày để tạo sợi dây liên kết chặt chẽ giữa cha mẹ và con cái.

Việc đi học theo đúng độ tuổi hay không phụ thuộc vào khả năng của trẻ và mong muốn của gia đình. Nhưng trước khi đi học hòa nhập ở trường Mầm non hay Tiểu học, trẻ cũng cần được trang bị những kỹ năng nền tảng về giao tiếp, ngôn ngữ, nhận thức, kỹ năng xã hội, tự phục vụ, kỹ năng học đường…

‘Thực tế, hầu hết trẻ tự kỷ đều chậm hơn các bạn khác trong cùng độ tuổi nên đi học theo đúng độ tuổi sẽ gặp nhiều khó khăn trong quá trình học tập. Mặc dù một số trẻ tự kỷ có chỉ số nhận thức ở mức trung bình, thậm chí là cao và có thể theo học bình thường, đạt kết quả học tập giống như hoặc cao hơn các bạn khác trong lớp, tuy nhiên số đó rất ít’, cô Phương cho hay.

Theo cô Phương, điểm chung của mọi trẻ tự kỷ đi học là gặp khó khăn trong việc kết bạn, duy trì mối quan hệ bạn bè, giao tiếp với bạn bè, thầy cô. Một số còn nằm trong nhóm bị bắt nạt học đường vì hạn chế về các kỹ năng xã hội, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng giải quyết vấn đề.

Tuy nhiên, việc đi học theo đúng độ tuổi sẽ giúp trẻ có cơ hội quan sát các hoạt động của bạn bè theo từng độ tuổi và giúp trẻ rèn luyện, thực hành các kỹ năng đã được can thiệp, hỗ trợ trước đó.

Về việc học theo đúng độ tuổi nhận thức, ngôn ngữ là điều cần thiết vì mục tiêu đưa ra sẽ phù hợp với vùng phát triển gần của trẻ, giúp trẻ dễ đạt được tiến bộ trong quá trình học tập, can thiệp.

Tuy nhiên, việc phát hiện và tiến hành các khảo sát trẻ tự kỉ cũng khá phức tạp, Việc khảo sát, sàng lọc trẻ tự kỷ nên được thực hiện tại các trường mầm non. Khi phát hiện trẻ có những biểu hiện chậm về ngôn ngữ, nhận thức, hoặc có những hành vi bất thường so với các bạn trong lớp thì nên chuyển đến các chuyên gia trong lĩnh vực tâm lý, giáo dục đặc biệt hoặc đưa đến các khoa tâm bệnh/ tâm thần tại các bệnh viện để được khám và đánh giá.

‘Quá trình đánh giá chẩn đoán phải được thực hiện bởi nhà chuyên môn được đào tạo về chẩn đoán, với những bộ công cụ đánh giá về phát triển, chẩn đoán và được thực hiện trong thời gian dài. Vì vậy, việc đưa đến những nhà chuyên môn để đánh giá là rất cần thiết’, Thạc sỹ Nguyễn Danh Tùng chia sẻ.

Theo Thạc sỹ Tùng, để hỗ trợ học sinh tự kỉ tốt hơn, cần một mô hình tuyệt vời để phát triển trẻ em nói chung và trẻ tự kỷ nói riêng bao gồm 3 thành tố chính là gia đình, nhà trường và xã hội. Tuy nhiên, thực tế hiện nay thì nhận thức của mọi người về trẻ tự kỷ còn khá hạn chế, rất nhiều người vẫn nhầm lẫn tự kỷ và trầm cảm.

Rồi thì tự kỷ có thể bị lây, thậm chí một số người còn nghĩ tự kỷ là điên, khùng nên không dám cho con mình chơi cùng, tương tác cùng, mặc dù hiện nay nhận thức của xã hội về trẻ tự kỷ đã được tăng lên rất nhiều, cái nhìn của mọi người đã tốt hơn, đúng hơn tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế.

Vì vậy, 2 thành tố còn lại đóng vai trò cực lớn để hỗ trợ trẻ tự kỷ là gia đình và nhà trường (bao gồm các trung tâm can thiệp, giáo viên can thiệp, những nhà chuyên môn…).