Kế toán là một bộ môn quan trọng trong kinh doanh, giúp doanh nghiệp theo dõi tình hình tài chính, kinh doanh của mình một cách chính xác và kịp thời. Đối với doanh nghiệp thương mại, kế toán có vai trò đặc biệt quan trọng, giúp doanh nghiệp nắm bắt được tình hình mua bán, tồn kho, chi phí, doanh thu,… để đưa ra các quyết định kinh doanh hợp lý.
Nguyên tắc kế toán cho doanh nghiệp thương mại
Nguyên tắc kế toán là những quy định, nguyên tắc chung được áp dụng trong hoạt động kế toán. Nguyên tắc kế toán cho doanh nghiệp thương mại bao gồm các nguyên tắc sau:
- Nguyên tắc bản chất kinh tế của nghiệp vụ: Tất cả các nghiệp vụ kinh tế phát sinh phải được ghi nhận theo bản chất kinh tế của nó, không phụ thuộc vào hình thức pháp lý của nghiệp vụ đó.
- Nguyên tắc giá gốc: Giá trị của tài sản, nợ phải trả và nguồn vốn được ghi nhận ban đầu theo giá gốc, bao gồm giá mua, chi phí mang hàng đi bán, chi phí dịch vụ mua ngoài và các khoản chi phí khác có liên quan trực tiếp đến việc thu được tài sản, nợ phải trả và nguồn vốn đó.
- Nguyên tắc nhất quán: Phương pháp kế toán và cách thức phân bổ chi phí phải được áp dụng nhất quán trong các kỳ kế toán, trừ khi có sự thay đổi cơ bản trong doanh nghiệp.
- Nguyên tắc thận trọng: Khi lập và trình bày báo cáo tài chính, kế toán phải sử dụng các biện pháp thận trọng để tránh ghi nhận quá cao giá trị tài sản và thu nhập, đồng thời tránh ghi nhận quá thấp giá trị nợ phải trả và chi phí.
- Nguyên tắc trọng yếu: Khi lập và trình bày báo cáo tài chính, kế toán chỉ ghi nhận các thông tin có tính chất trọng yếu.
Các nghiệp vụ kinh tế chính của doanh nghiệp thương mại
Doanh nghiệp thương mại có các nghiệp vụ kinh tế chính sau:
- Mua hàng: Khi mua hàng, doanh nghiệp thương mại cần ghi nhận giá trị hàng mua, thuế giá trị gia tăng (GTGT) đầu vào, chi phí vận chuyển, bốc xếp,…
- Bán hàng: Khi bán hàng, doanh nghiệp thương mại cần ghi nhận doanh thu bán hàng, giá vốn hàng bán, thuế GTGT đầu ra, chi phí bán hàng,…
- Tồn kho: Hàng tồn kho là một tài sản quan trọng của doanh nghiệp thương mại. Doanh nghiệp thương mại cần theo dõi hàng tồn kho theo giá gốc, giá trị thuần có thể thực hiện được,…
- Chi phí: Chi phí là khoản giảm trừ doanh thu trong quá trình kinh doanh. Doanh nghiệp thương mại cần theo dõi chi phí theo đúng mục đích sử dụng, theo thời gian phát sinh,…
Cách thức ghi chép kế toán cho doanh nghiệp thương mại
Cách thức ghi chép kế toán cho doanh nghiệp thương mại được thực hiện theo hệ thống tài khoản kế toán. Hệ thống tài khoản kế toán cho doanh nghiệp thương mại được quy định tại Thông tư số 200/2014/TT-BTC.
Doanh nghiệp thương mại có thể áp dụng phương pháp kế toán dồn tích hoặc phương pháp kế toán tiền mặt để ghi chép các nghiệp vụ kinh tế.
Báo cáo tài chính của doanh nghiệp thương mại
Báo cáo tài chính của doanh nghiệp thương mại bao gồm các báo cáo sau:
- Bảng cân đối kế toán: Bảng cân đối kế toán là báo cáo phản ánh tình hình tài sản, nợ phải trả và nguồn vốn của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định.
- Kế hoạch lợi nhuận: Kế hoạch lợi nhuận là báo cáo phản ánh tình hình doanh thu, chi phí và lợi nhuận của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán.
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ: Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là báo cáo phản ánh tình hình thu, chi tiền tệ của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán.
- Bản thuyết minh báo cáo tài chính: Bản thuyết minh báo cáo tài chính là báo cáo giải thích các thông tin trong báo cáo tài chính.
Kết luận
Kế toán là một bộ môn quan trọng đối với doanh nghiệp thương mại. Việc nắm vững nguyên lý kế toán và cách thức ghi chép kế toán sẽ giúp doanh nghiệp thương mại theo dõi tình hình tài chính, kinh doanh của mình một cách chính xác và kịp thời, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh hợp lý.
Xem thêm
Nguyên lý kế toán cho doanh nghiệp dịch vụ