Kế toán tài chính là một hệ thống thông tin cung cấp các thông tin tài chính về tình hình tài chính, kết quả hoạt động và dòng tiền của doanh nghiệp cho các bên liên quan, bao gồm: chủ sở hữu, nhà đầu tư, ngân hàng, cơ quan thuế,… Để đảm bảo tính trung thực, đầy đủ, chính xác và kịp thời của thông tin kế toán, kế toán cần tuân thủ các nguyên tắc kế toán.
Các nguyên tắc kế toán tài chính
Theo Chuẩn mực kế toán số 01- “Chuẩn mực chung”, các nguyên tắc kế toán tài chính bao gồm:
- Nguyên tắc khách quan (Objectivity principle)
Nguyên tắc khách quan yêu cầu kế toán phải dựa trên các bằng chứng xác thực để ghi nhận, phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh. Các bằng chứng xác thực có thể là: hóa đơn, chứng từ, hợp đồng,…
- Nguyên tắc nhất quán (Consistency principle)
Nguyên tắc nhất quán yêu cầu kế toán phải sử dụng các phương pháp kế toán thống nhất trong suốt kỳ kế toán và các kỳ kế toán tiếp theo. Điều này giúp người sử dụng thông tin kế toán có thể so sánh và đánh giá được tình hình tài chính của doanh nghiệp qua các kỳ kế toán.
- Nguyên tắc trọng yếu (Materiality principle)
Nguyên tắc trọng yếu yêu cầu kế toán chỉ ghi nhận các thông tin có ảnh hưởng trọng yếu đến báo cáo tài chính. Các thông tin không trọng yếu có thể được bỏ qua hoặc ghi nhận theo cách đơn giản hơn.
- Nguyên tắc thận trọng (Prudence principle)
Nguyên tắc thận trọng yêu cầu kế toán phải dự phòng rủi ro và tổn thất có thể xảy ra. Điều này giúp tránh việc trình bày quá cao giá trị tài sản và thu nhập, quá thấp giá trị nợ phải trả và chi phí.
- Nguyên tắc cơ sở dồn tích (Accrual basis principle)
Nguyên tắc cơ sở dồn tích yêu cầu kế toán ghi nhận các nghiệp vụ kinh tế phát sinh vào kỳ kế toán mà chúng phát sinh, bất kể khi nào tiền hoặc tương đương tiền được nhận hoặc trả.
- Nguyên tắc giá gốc (Historical cost principle)
Nguyên tắc giá gốc yêu cầu kế toán ghi nhận các tài sản theo giá mua ban đầu, các nợ phải trả theo giá trị phát sinh.
- Nguyên tắc hoạt động liên tục (Going concern principle)
Nguyên tắc hoạt động liên tục yêu cầu kế toán giả định rằng doanh nghiệp sẽ tiếp tục hoạt động trong tương lai. Điều này giúp đảm bảo tính trung thực của thông tin kế toán.
Ý nghĩa của các nguyên tắc kế toán tài chính
Các nguyên tắc kế toán tài chính có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính trung thực, đầy đủ, chính xác và kịp thời của thông tin kế toán. Các nguyên tắc kế toán giúp người sử dụng thông tin kế toán có thể:
- So sánh và đánh giá được tình hình tài chính của doanh nghiệp qua các kỳ kế toán.
- Đánh giá được tình hình tài chính của doanh nghiệp so với các doanh nghiệp khác trong cùng ngành nghề.
- Đánh giá được khả năng thanh toán của doanh nghiệp.
- Đánh giá được khả năng sinh lời của doanh nghiệp.
Các nguyên tắc kế toán tài chính thường được áp dụng trong các lĩnh vực sau:
- Kế toán tài chính doanh nghiệp
- Kế toán nhà nước
- Kế toán ngân hàng
- Kế toán bảo hiểm
Kết luận
Các nguyên tắc kế toán tài chính là những quy định bắt buộc đối với kế toán. Việc tuân thủ các nguyên tắc kế toán giúp đảm bảo tính trung thực, đầy đủ, chính xác và kịp thời của thông tin kế toán.
Xem thêm
Các phương pháp kế toán tài chính